Sommige kinderen en jongeren hebben moeilijkheden met het verwerken en onthouden van leerstof. Dikwijls wordt huiswerk een strijd: dagelijks iets doen waar je het heel moeilijk mee hebt is frustrerend en deze frustratie mondt vaak uit in weigeren om te studeren en ruzies tussen ouder en kind.
Actief en interactief leren helpt om beter te onthouden
Leerstof lezen, overschrijven en schriftelijk samenvatten werkt wanneer je al redelijk goed bent in onthouden en memoriseren, maar wanneer je daar moeilijkheden mee hebt zijn dit weinig effectieve leermethodes.
De leerstof zo actief en interactief mogelijk instuderen blijkt een beter effect te hebben op het onthouden, waardoor leren vlotter gaat en tot minder frustratie en conflicten leidt.
Wat houdt dat in?
Met actief en interactief leren bedoelen we dat we kinderen en jongeren (maar ook volwassenen) al doende beter leren dan wanneer zij passief leerstof opnemen (luisteren, lezen,..).
- De leerstof uitleggen aan iemand
- Samen examenvragen of toetsen bedenken en beantwoorden
- Luidop leren (desnoods voor de spiegel)
- Overhoren en oefenen
- Mindmappen
- Online tools gebruiken (leergames)
- Een verhaal verzinnen met woordjes die je moet leren (bv. voor Frans of Engels)
- ….
Gestaafd door cijfers…
Doorgaans blijkt dat je 10% van wat je leest, 20% van wat je hoort en 30% van wat je ziet onthoudt. Leren kan onderverdeeld worden in oppervlakkig leren, middelmatig leren en in de diepte leren. Oppervlakkig en middelmatig leren doe je door te lezen, te horen en te zien. In de diepte leren doe je door een combinatie van zeggen, schrijven en uitvoeren. Niet bij alle leerstof is dit even makkelijk, maar met wat creatief denken kom je al een heel eind.
Tip:
Maak een grote vragenpot met allerlei vragen over de leerstof. Deze vragen kan je samen kiezen en opstellen. Je voorziet ook drie andere potten. Je trekt een vraag uit de vragenpot. Als je deze vraag zonder aarzelen kan beantwoorden steek je hem in de ‘ken ik’ pot, als je de vraag voor een deeltje kon beantwoorden of met wat meer aarzeling dan steek je hem in de ‘ken ik bijna’ pot en als je de vraag niet kan beantwoorden steek je hem in de ‘ken ik nog niet’ pot. Zo kan je blijven oefenen met al je vragen tot je ‘ken ik’ pot vol is en de pot met ‘ken ik nog niet’ leeg is.
Bij het leren komt natuurlijk meer kijken dan enkel ‘onthouden’. Merk je dat ook plannen en organiseren, probleemoplossend denken of aandacht moeilijk verlopen (deze processen behoren tot het ‘executief functioneren’) dan kan een leren-leren training helpend zijn. Aarzel niet om de school, het CLB of een gespecialiseerd hulpverlener aan te spreken. Zij kunnen je de nodige adviezen geven.
“Groeien in executieve functies” Hoe? Zo!” van Catherine Malfait is een boek dat geschreven is voor leerkrachten, maar als ouder kan je er ook nuttige tips, oefeningen en inzichten uithalen die je kan vertalen naar de thuissituatie.